Każdy ma swoje własne wyobrażenie na temat idealnego chleba. Dla jednych będzie to lekko kwaskowaty razowiec na zakwasie, dla innych delikatny i puszysty chleb pszenny. Możliwości w wyborze chleba jest sporo, a wiele osób decyduje się na jego samodzielne przygotowanie w domu. Miłośnicy wypieku domowego chleba raczej niechętnie kupują pieczywo, początkujący domowi piekarze pewnie robią to częściej, gdyż brakuje im do codziennego pieczenia czasu i doświadczenia. Ostatecznie każdemu na pewno zdarzyło się kupić gdzieś chleb, chociażby na wakacjach. Dlatego ważną umiejętnością jest jego odpowiednie wybieranie w trakcie zakupów. Postanowiłam przygotować mały poradnik, który mam nadzieję pomoże wielu osobom dokonać odpowiedniego wyboru.
Kupując chleb warto zwrócić uwagę na:
- skórkę – Nie ma uniwersalnej recepty na znalezienie w sklepie idealnego chleba, ponieważ wiele zależy od rodzaju, na jaki się zdecydujemy. W prawie każdym przypadku, skórka dobrze wypieczonego chleba powinna być chrupiąca. Cienka, blada i miękka może wskazywać, że wypiek jest podejrzany. Skórka chleba pszennego powinna być złocista, chleba żytniego oraz razowego powinna być szaro-brązowa. Rudawo-brązowo odcienie chleba mogą oznaczać jego specjalne zabarwienie. W przypadku dodatków w postaci np. ziaren słonecznika, czy posypania z wierzchu bochenka mąką, nie należy się kierować tylko kolorem. Stan chleba warto ocenić nie tylko wzrokiem, ale też dotykiem. Po dotknięciu skórki – palec nie powinien się zapadać w chlebie, a po delikatnym zgnieceniu – chleb powinien powrócić do pierwotnego kształtu. Po postukaniu chleba od spodu – poprawnie upieczony bochenek wyda z siebie charakterystyczny „głuchy odgłos”, przypominający pukanie do drzwi.
- kolor – O kolorze chleba decyduje głównie mąka, chociaż dodatki również wpływają na jego barwę. Przyjmuje się zasadę, że im jaśniejszy jest chleb pszenny, tym gorszy jakościowo. Wszystko dlatego, że mąkę można podzielić na typ, w zależności od sposobu jej zmielenia. Im wyższy typ mąki i jej bardziej szarawy odcień, tym przyszły chleb zdrowszy, ponieważ będzie zawierał więcej błonnika i składników mineralnych. Więcej na temat typów mąki można przeczytać tu. W przypadku chlebów żytnich, razowych i pełnoziarnistych, lepiej wybierać te o kolorze szaro-brązowym, ponieważ jest to naturalny odcień mąki. Wszystkie chleby rudawo-brązowe mogły zostać dodatkowo zabarwione lepszymi lub gorszymi składnikami np. słodem jęczmiennym. Chleb może również przybierać kolor dzięki wartościowym dodatkom np. przez kakao, melasę czy mus dyniowy/śliwkowy, dlatego warto również kierować się nazwą chleba oraz jego składem (jeśli jest podany).
- termin ważności – Bardzo łatwo ocenić jakość chleba po jego dacie ważności. Klasycznie upieczony bochenek na zakwasie może w warunkach domowych być świeży nawet tydzień, drożdżowy bez podejrzanych dodatków wytrzyma znacznie krócej. Warto zadbać odpowiednie przechowywanie chleba (więcej na ten temat tu). Pieczywo pakowane w folię mające termin ważności dłuższy niż kilka dni lepiej omijać szerokim łukiem. Szczególnie odradzam kupowanie chleba z terminem ważności trwającym miesiąc.
- skład – Tradycyjny dobry chleb da się upiec nawet z 3 składników, jedynie z mąki, wody, soli i ewentualnie drożdży. Dlatego długi skład pieczywa jest wyjątkowo podejrzany. Oczywiście może się tak zdarzyć, że w chlebie znajdują się sympatyczne dodatki w postaci przypraw, bakalii, musu z warzyw lub owoców, miodu, melasy czy ziół. Wszystkie wypieki z dłuższymi etykietami z trudnymi do zidentyfikowania składnikami lepiej odłożyć od razu na półkę.
- wygląd w przekroju – Dobry chleb można szybko ocenić nie tylko po stanie jego skórki, ale także po miąższu. Piękny wypieczony chleb pszenny, w przekroju powinien być sprężysty i porowaty, mile widziane wszelkiego rodzaju delikatnie dziurki, natomiast naturalne chleby żytnie i razowe są zdecydowanie bardziej zbite. Pory takich chlebów będą rozmieszczone równomiernie, miąższ bardziej wilgotny. Po zgnieceniu chleba, powinien on wrócić do naturalnego kształtu.
- wagę – Chleby pszenne są z natury lżejsze od pełnoziarnistych, żytnich i razowych, ale nie powinny być przesadnie nadmuchane, dlatego bochenek lekki jak piórko nie zwiastuje niczego dobrego. Prawdziwe chleby pełnoziarniste i razowe będą znacznie cięższe.
- cenę – Wybierając dobry chleb nie można się kierować przesadną oszczędnością. Dobrej jakości mąka swoje kosztuje, dlatego podejrzanie tanie chleby prawdopodobnie zostały upieczone na skalę masową i przemycono do nich niekoniecznie wartościowe dla zdrowia dodatki.
Istotne jest także miejsce, w którym decydujemy się na zakup chleba. Polecam szukać piekarni z tradycjami i nawiązywać w nich znajomości ze sprzedającymi, którzy chętnie doradzą nam miejscu, jaki chleb będzie dla nas najlepszy. Dobrej jakości chleby można także dostać w sklepach ze zdrową żywnością, na wszelkiego rodzaju bazarach, targach (także śniadaniowych) i festynach. Chleby z wielu piekarni dostarczane są też do sklepów spożywczych, najlepiej omijać te pakowane w folię (chyba, że są krojone, mają datę wskazującą, że upieczono je dziś i zaznaczone przez jaką piekarnię). Ostrożniej trzeba postępować w trakcie zakupów w większych marketach, często pieczywo wyciągane prosto z pieca nie oznacza, że zostało rzeczywiście przygotowane na miejscu. Może się okazać, że było głęboko mrożone, a w sklepie jedynie odgrzane. W większych sklepach warto patrzeć na etykiety i skład, jeśli przy danym bochenku taka informacja jest podana.
Komentarze od Domowych Piekarzy mile widziane
Jeśli chcecie coś dodać w temacie kupowania dobrego pieczywa – podzielcie się proszę w komentarzu pod poradnikiem.
