Mówi się, że : "Nie samym chlebem człowiek żyje". To prawda, jednak nie należy zapominać o tym, że chleb i jego różne rodzaje są podstawowym składnikiem diety większości ludzi. Według danych zebranych przez Instytutu Polskie Pieczywo, w 2010 roku statystyczny Polak w ciągu 365 dni zjadł 56,7 kg pieczywa! I mimo, że w porównaniu do poprzednich badań jest to mniejsza liczba, to mimo wszystko robi wrażenie.

Skoro jemy tak dużo chleba, a niektórzy nawet wypiekają go sami w domu, warto zainteresować się bliżej jego historią.

Dokładna data powstania chleba nie jest nikomu znana. Analizując najstarsze źródła historii materialnej można szacować, że pierwszy chleb jedzono nawet 10-11 tysięcy lat temu.

historia chleba

Cofnijmy się wobec tego w czasie.

Jak wiadomo chleb powstaje ze zboża. Pierwszym uprawianym zbożem przez człowieka było proso już w epoce kamienia. W okresie prehistorycznym prawdopodobnie żywiono się wywarami, ale ludzie żuli także pierwsze placki chlebowe. Proso traktowano jako podstawowy składnik posiłków człowieka. Produkcja chleba przebiegała w określony sposób. Ziarenka zbóż rozcierano między kamieniami, mieszali je z wodą, a uzyskane ciasto podpiekali na rozżarzonych kamieniach. Proso uprawiali nie tylko mieszkańcy Bliskiego Wschodu, ale także Rzymianie i Grecy.

Kolejnym zbożem znanym przez człowieka była pszenica. Chińczycy zaczęli ją uprawiać przed 5 tysiącami lat. Po ryżu i prosie, była najchętniej hodowanym zbożem ze względu na jej składniki odżywcze oraz możliwość długiego czasu jej składowania.

Nie od dziś wiadomo, że wiele genialnych wynalazków powstało przez przypadek. Teoria ta tyczy się także uniwersalnych przepisów, które podbijają świat do dziś. Tak podobno było też z chlebem drożdżowym.

5 tysięcy lat temu p.n.e. podczas przygotowań w kuchni, przez przypadek do ciasta dostał się jednokomórkowy grzybek. W ten sposób pewien egipski piekarz (niektóre źródła podają, że niewolnik) upiekł niechcący chleb na drożdżach. Brzmi to trochę jak legenda, dlatego traktujmy tę opowieść z dystansem :)

Piec chlebowy jest również zasługą Egipcjan, którzy wypiekali 50 rodzajów pieczywa, w  tym chleby przypominające ludzkie figury. Kolisty bochen chleba znaleziono nawet w w jednym z grobowców egipskich faraonów, pochodzącym sprzed 1400 lat. Jest to dowodem na to, jak ogromne znaczenie odgrywał on w życiu ludzi.

Chleb był znany także Grekom. Nie był on łatwo dostępny, ponieważ warunki naturalne krainy oliwek nie sprzyjają do końca uprawie zboża. Po próbach ulepszenia gleby udało im się to uczynić. 600 lat p.n.e  zaczęli udoskonalać sztukę piekarniczą, jednak chleb był uważany raczej za pożywienie luksusowe.

Dzięki Grekom pieczywo poznali Rzymianie. Za czasów Oktawiana Augusta, w Rzymie istniało 300 piekarń. Wypiekano najróżniejsze rodzaje i eksperymentowano z formami. Rzymianie wypiekali w stożkowych piecach o grubych ścianach, a także w glinianych garnkach przysypywanych popiołem. Takie chleby piecze się do dziś. O wypieku współczesnych chlebów w garnku glinianym pisałam tutaj.

Obecnie chleb pełni wiele funkcji w życiu człowieka. W tym funkcję kulturowo-symboliczną. Prośba o jego codzienną porcję została włączona do tekstu modlitwy. Jednak temat ten rozwinę w kolejnej części "Historii chleba".

     

*Pisząc notkę korzystałam z Wikipedii oraz z książki Ewy Sabelenki "W encyklopediach nie znajdziecie", str. 47-51.

Ocena czytelników: 0 z 0 ocen