Czytelnicy Smakowitego Chleba skarżą się, że podczas produkcji zakwasu powstają odrzuty, które się marnują. Niestety jest to najczęściej najlepsza metoda pozyskania zakwasu na tyle silnego, by chleby na nim upieczone były odpowiednio wyrośnięte i smaczne. W domowych warunkach warto kontrolować ilość zakwasu w słoiku. Trudno jest, mając go w dużej ilości, utrzymać w dobrej formie. Oczywiście zdaję sobie sprawę, że nie należy marnować jedzenia i dlatego też wychodę z propozycjami ekonomicznego wykorzystania domowych zapasów. Dzięki nim zasada Zero waste obowiązuje także w domowej produkcji chleba.
Z biegiem czasu większość z nas dostrzega, jak niewiele zakwasu trzeba przechowywać, by upiec bochenek chleba, ale i wówczas zdarza się, że powstają odrzuty. Można je zebrać i wykorzystać w kreatywny sposób. Oprócz domowego żurku można przygotować inne dania i przekąski. Są tak smaczne, że czasami świadomie hoduję większą ilość zakwasu, by je przygotować.
Co zrobić z zakwasem oprócz chleba?
To pytanie nurtuje wielu miłośników pieczenia domowego chleba, którym nie obca jest idea nie marnowania pożywienia. To bardzo istotny problem naszych czasów i nie jest mi on obojętny. Niepozorna, kwaśna masa, jaką jest zakwas, nie wydaje się nadawać do niczego innego poza ciastem chlebowym. Nic bardziej mylnego! Zakwas na żurek z tego wpisu „Jak zrobić zakwas na żur z zakwasu chlebowego” już znamy, ale przez lata praktyki udało mi się zgromadzić także inne przepisy, które pomagają w kreatywny, a jednocześnie ekonomiczny sposób, wykorzystać nadprodukcję zakwasu. Dzięki nim zasada „Nie marnuję jedzenia” będzie jeszcze łatwiejsza do osiągnięcia. Zapewniam, że smak tych dań i przekąsek zachwyci wszystkich. Nikt nie pomyśli nawet, że powstały z resztek zakwasu.
Przepisy z wykorzystaniem zakwasu na chleb
1. Pankejki na zakwasie do chleba
Pankejki na zakwasie do chleba to wyjątkowa i zdrowa alternatywa dla tradycyjnych naleśników. Wykorzystując zakwas z lodówki, dodamy wyjątkowego charakteru i aromatu naszym pancakes. Do przygotowania tego pysznego śniadania wystarczy połączyć zakwas z mąką, jajkami, trochę cukru. Tak przygotowane ciasto da nam lekkie, puszyste i delikatnie zakwaszone pankejki, które doskonale komponują się z ulubionymi dodatkami takimi jak świeże owoce, syrop klonowy czy miód.
Ten przepis przygotuję w wersji wytrawnej. Mam świetny pomysł na zdrowe i sycące śniadanie, które dostarczy nam mnóstwo energii na cały dzień. To propozycja wzbogacenia swojego domowego menu o ciekawe i smaczne danie, wykorzystując zakwas na zupełnie nowy sposób. Dokładny przepis na pankejki na zakwasie poniżej:
Składniki na pankejki na zakwasie na chleb:
• 200 g mocno dojrzałego zakwasu (nieaktywnego)
• 100 g mąki pszennej
• 125 ml mleka
• 2 jajka
• 1/2 łyżeczki proszku do pieczenia
• szczypta soli
• 1 łyżeczka cukru
• olej do smażenia około 30ml
• + do podania Pasta z ziaren fasoli z ziołami wg uznania 90-180g.
Przygotowanie pankejków na zakwasie na chleb:
1. Nadmiarowy zakwas z lodówki mieszamy rózgą kuchenną z jajkami do połączenia się składników. Możemy użyć dowolnego zakwasu lub mieszanek zebranych przez
kilka ostatnich dni w trakcie robienia odrzutów. Ja użyłam zakwasu żytniego razowego.
2. Do mieszaniny dodajemy mąkę pszenną wymieszaną z proszkiem do pieczenia, mleko oraz sól i cukier. Mieszamy dokładnie.
3. Smażymy niewielkie placuszki na lekko natłuszczonej patelni z obu stron na złoty kolor.
4. Placki świetnie smakują zarówno na ciepło, jak i na zimno podane z pastą z ziaren fasoli Smakowita z ziołami.
2. Gofry wytrawne z zakwasem do chleba
Gofry wytrawne z zakwasem do chleba to oryginalna i smakowita propozycja dla miłośników wypieków na słono. Wykorzystując aż 100 g zakwasu z lodówki, przygotujemy 8 pysznych gofrów o wyjątkowym charakterze i aromacie. Trochę mąki i wody, maślanki i parę innych składników, czas przy patelni i mamy kolejne danie. Gofry wytrawne z zakwasem do chleba to idealne rozwiązanie na szybkie, smaczne i pożywne śniadanie czy lekką kolację. Przygotowanie tego dania pozwoli nam wykorzystać nadmiarowy zakwas, jednocześnie ciesząc się wyjątkowym smakiem i chrupiącą konsystencją gofrów. Dokładny przepis na wytrawne gofry poniżej:
Składniki na wytrawne gofry z zakwasem do chleba:
• 100 g nieaktywnego dowolnego zakwasu z lodówki
• 250 ml maślanki
• 180 g mąki pszennej
• 50 g masła
• 1 łyżka cukru
• szczypta soli
• 2 jajka
• 1 łyżeczka proszku do pieczenia
• Smakowita pasta z ziaren fasoli z cebulą i jabłkiem 1 opakowanie
Przygotowanie wytrawnych gofrów:
1. Nieaktywny zakwas mieszamy z maślanką, cukrem, mąką oraz roztopionym i wystudzonym masłem. Przykrywamy i odstawiamy w temperaturze pokojowej na ok. 6-8 godzin lub np. na noc. Jeśli używamy odrzutów pracującego zakwasu, ciasto dość mocno wyrośnie, należy więc użyć większej miski.
2. Po upływie wymaganego czasu oddzielamy żółtka od białek. Białka ubijamy z solą na sztywną pianę, a żółtka ucieramy z proszkiem do pieczenia.
3. Do przygotowanego zaczynu dodajemy żółtka i mieszamy. Następnie dodajemy pianę z białek i delikatnie łączymy do połączenia się składników na gofry.
4. Rozgrzaną gofrownicę lekko natłuszczamy i wykładamy po porcji ciasta. Na ciasto nakładamy po porcji Smakowitej pasty z ziaren fasoli z cebulką i jabłkiem. Zamykamy urządzenie i pieczemy gofry. Czas może się różnić w zależności od mocy urządzenia.
5. Odparowujemy gofry, ustawiając je pionowo na ok. minutę. Dzięki temu pozostaną chrupkie. Wytrawne gofry z zakwasem podajemy na ciepło lub po wystudzeniu.
3. Krakersy na odrzutach zakwasu chlebowego
Krakersy na odrzutach zakwasu chlebowego to pyszna i ekologiczna alternatywa dla tradycyjnych krakersów. Zamiast marnować nadmiarowy zakwas chlebowy, możemy go wykorzystać do przygotowania wyjątkowych, chrupiących przekąsek. Wystarczy połączyć zakwas z lodówki z mąką, oliwą, solą i ulubionymi przyprawami, a następnie wyrobić ciasto i piec w formie cienkich placków. Krakersy na odrzutach zakwasu chlebowego są smaczne i bogate w wartości odżywcze, dzięki obecności cennych składników zakwasu. Dokładny przepis na wytrawne gofry poniżej:
Składniki na krakersy na odrzutach zakwasu chlebowego:
• 250 g zakwasu niedokarmionego
• 150 g mąki pszennej
• 50 g masła
• 1/2 łyżeczki soli
• 2 łyżki oleju lub oliwy
• ok. 30 g dowolnych ziaren – u nas czarnuszka i sezam
• Smakowita pasta z papryką do podania
Przygotowanie krakersów na zakwasie chlebowym:
1. Bierzemy niedokarmiony, nieaktywny zakwas z dowolnej mąki (może być z wcześniejszych odrzutów z produkcji). Zakwas dodajemy do mąki, miękkiego masła oraz soli, aż do uzyskania ciasta nadającego się do wałkowania (niezbyt twardego). W zależności od hydracji (gęstości) zakwasu, jakiego mamy z lodówki, ilość dodanej mąki może się różnić.
2. Ciasto na krakersy formujemy w kulę, owijamy folią spożywczą i schładzamy przez ok. 30 minut. Jeśli nie mamy czasu – kula może zostać w lodówce nawet przez kilka godzin.
3. Schłodzone ciasto na krakersy wałkujemy jak najcieniej, na grubość nawet 1-2 mm. Na koniec wałkowania posypujemy ulubionymi ziarnami i jeszcze raz wałkujemy, aby ziarna wbiły się w ciasto.
4. Ciasto dowolnie kroimy w podłużne krakersy lub wycinamy kształty foremką. Układamy na blasze wyłożonej pergaminem i lekko smarujemy olejem.
5. Krakersy z zakwasem wstawiamy do piekarnika rozgrzanego do temperatury 200 stopni C. Pieczemy przez ok. 8 minut lub do zarumienienia się. Podajemy po wystudzeniu. Świetnie smakują ze Smakowitą pastą z ziaren fasoli z papryką.
Zakwas jako baza sosu czy dipu
Zakwas może też posłużyć jako doskonała baza do sosów czy dipów. Wystarczy dodać odrobinę oliwy, czosnku, ziół i już mamy świetny dodatek do świeżego pieczywa lub warzyw. Możemy go łączyć z oliwą czy jogurtem, tworząc unikatowe i smakowite sosy. Te dodatki doskonale komponują się z różnymi daniami.
Takie wykorzystanie zakwasu do chleba pozwoli uniknąć marnowania cennego składnika, dbając o ekologiczne podejście do gotowania. To propozycja dla tych, którzy pragną wzbogacić swoją dietę, wykorzystując zakwas na zupełnie nowy sposób i w dowolnej ilości.
Mrożenie zakwasu
Jeśli nie chcecie wyrzucać swojego zakwasu, a nie macie czasu na wykorzystanie żadnego z przepisów, to jest na to rada. Warto pamiętać, że zakwas można także zamrozić, schować do lodówki i wykorzystać go później. Po rozmrożeniu będzie gotowy do wykorzystania przy kolejnym wypieku chleba lub innego pieczywa.
Komentarze od Domowych Piekarzy mile widziane
A może Wy macie inne sposoby na wykorzystanie zakwasu do chleba? Podzielcie się proszę w komentarzu pod poradnikiem. Możecie też napisać, jak smakowały Wasze domowe dania na zakwasie:)
Wasze komentarze